Endoskopik - Ameliyatsız Obezite Tedavileri

Obezite Nedir?

Obezite vücutta aşırı yağ birikimidir, yani yağ dokusunun diğer dokulara oranında artış ile seyreden kronik, psikososyal ve fizyolojik sorunlara yol açabilen bir enerji metabolizma bozukluğudur. Hücrelerde ve dokularda yağ birikimi hücrelerin ve hücre içindeki organellerin fonksiyonlarının bozulmasına neden olur. Bu şekilde hücre içinde enerjinin yakılması bozulur. Bu da ilgili doku ve organların görevlerini yerine getirmesinde aksaklıklara  yol açar. Giderek artan yağ dokusu obezitenin yanı sıra hipertansiyon, insülin direnci, diyabet (tip ıı şeker hastalığı), kan yağları yüksekliği, kalp ve damar hastalıkları, kas ve iskelet sistemi bozuklukları, astım, uyku apnesi, karaciğer yağlanması, cilt hastalıkları, romatizmal sorunlar ve psikolojik rahatsızlıklar gelişmesine neden olabilmektedir. Obezitenin ileri aşamalarında birçok doku ve organda bozukluklar meydana geldiği için geri dönüş zorlaşmaktadır. Hastaların sadece diyet ve sporla kalıcı kilo verme olasılıkları son derece düşmektedir (<%1). İşte obezite tedavisinde kullanılan endoskopik ve cerrahi yöntemler bu noktada hastaların imdadına yetişmektedir. Hastalara yapılacak tedavi yöntemine hastaların obezitesinin ağırlığına ve obezite ile ilişkili diğer hastalıklarının varlığına göre karar verilir. Obezitenin sınıflandırılmasında en yaygın kullanılan yöntem vücut kitle endeksi (VKİ) hesaplamasıdır. Bu basit yöntemde ağırlık (kg) boyun (m) karesine bölünür. VKİ 30-35 arasında mide balonu veya mide botoksu gibi daha çok endoskopik yöntemler tercih edilirken VKİ 35 üzerinde ve ek hastalığı olan veya VKİ 40 üzerinde olan hastalara tüp mide veya mide baypası gibi laparoskopik cerrahi işlemler uygulanmaktadır.

Obezite Cerrahisi Nedir?

Obezite cerrahisi endoskopik veya laparoskopik yöntemlerle mide ve ince barsaklara yapılan çeşitli müdahalelerle hastaların kalori almalarının kısıtlanması veya tüketilen gıdalardan vücuda giren enerji miktarının emilim azaltılarak kısıtlanmasıdır. Günümüzde obezite tedavisinde ameliyat dışında en sık kullanılan endoskopik yöntemler mide balonu ve mide botoksudur. En sık kullanılan cerrahi yöntem ise tüp mide ameliyatıdır. Hastalığın ağırlığına göre mide baypası gibi daha karmaşık yöntemler de kullanılabilmektedir.

Mide Balonu

Mide balonu midenin içine yerleştirilerek hava veya su ile şişirilen silikon bir toptur. Mide balonu mide içerisinde hacim kapladığı için tokluk hissi verir, hasta erken doyar ve çok yediğinde bulantı ve şişkinlik yaratarak hastanın diyete uyumunu önemli ölçüde artırır. Mide balonu uygulanan hastalar 15 ile 20kg arasında kilo verebilmektedir. Yapılan bilimsel çalışmalar mide balonu ile zayıflama oranının %90-95 gibi yüksek olduğunu göstermektedir. Mide balonu hafif bir uyutma ile endoskopi ünitesinde endoskop yardımı ile yerleştirilmektedir. Bu balonlar mide içerisinde 6 ay (medsil, medicon)veya 1 yıl (Orberra) kalabilmektedir. 1 yıl kalabilen bazı mide balonları tekrar endoskopi yapılarak içlerindeki sıvı miktarı hastanın durumuna göre ayarlanabilmekedir (ayarlanabilir mide balonu- Spatz-3). Ayrıca uyutma ve endoskopi gerektirmeyen, ortalama 4 ay midede kalabilen yutulabilen mide balonu da mevcuttur (Elipse). Hastanın durumuna ve ihtiyacına göre diyetisyen ve obezite cerrahı en doğru yöntemi tespit ederek hastaya uygular.

Mide Botoksu

Mide botoksu hafif bir uyutma ile mide duvarına endoskop yardımı ile botilinum toksini enjekte edilmesi işlemidir. Bu ilaç kasları felç eden bir toksindir. İlaç uygulaması sonrası midenin kasları ve sinirleri daha az çalışmaya başlar. Mide daha yavaş çalıştığı için hastada tokluk hissi ve erken doyma olur. Yapılan bilimsel çalışmalarda mide botoksunun etkinliği hakkında değişken sonuçlar mevcuttur. Bzı çalışmalarda zayıflama konusunda etkin bulunurken, diğerlerinde etkisiz olduğu görülmüştür. Mide balonuna göre kilo verme oranı ve miktarı daha düşüktür (%70). Mide botoksunun rutin kullanıma geçmesi için daha ileri bilimsel çalışmalara ihtiyaç vardır.